عمران خاک و پی
گرايش مهندسي ژئوتکنيک (خاک و پي)
آشنايي با گرايش ژئو تکنيک
بنا به قدرت جاذبه، زمين هر جسمي را به سوي خود جذب ميکند. ساختمانها و آسمان خراش‌ها، سدهاي بزرگ، جرثقيل هاي غول پيکر، اسکله‌ها، سکوهاي نفتي و تحقيقاتي، پاي? پل‌هاي مختلف و تقريباً تمامي سازه‌هاي عمراني نيز از اين قاعده مستثني نيستند. در چنين شرايطي ساختمان و سازه بايستي در ارتباط مستقيم با زميني باشد که بر روي آن قرار مي‌گيرد و بار کلي? اين سازه‌ها توسط سيستم‌هاي مختلف پي و فونداسيون به زمين، منتقل گردد. بنابراين شناخت دقيق فونداسيون‌ها و زمين يا به عبارتي خاک بستر، جنبه‌هاي حائز اهميتي در مهندسي عمران مي‌باشند.
امروزه مهندسي ژئوتکنيک تحت عنوان مهندسي ژئوتکنيک، شاخه‌اي از مهندسي عمران مي‌باشد که به بررسي و حل مسائل مربوط به طراحي پي‌ها از ساده‌ترين تا پيچيده‌ترين آنها مي‌پردازد. با توجه به اينکه طراحي پي به شناخت خاک بستر آن وابسته است، مهندسي ژئوتکنيک به طور خاص با شناخت مشخصات و ويژگي‌هاي خاک، پي و موضوعات مربوط به ديناميک خاک در ارتباط بوده و مي‌توان چنين گفت که مبحث مهندسي ژئوتکنيک پايه و اساس مهندسي سازه است.
يک مهندس ژئوتکنيک علاوه بر اينها مباحث مربوط به تونل‌ها، سدهاي خاکي و آزمايشگاه‌هاي مکانيک خاک را نيز در زمر? فعاليت‌هاي خود قرار مي‌دهد.
دروس اصلي کارشناسي ارشد و دروس مهم مورد نياز براي اين گرايش از دور? کارشناسي
تعداد واحدهاي مقطع کارشناسي ارشد خاک و پي نيز مانند ساير گرايش‌هاي عمران در دوره پژوهش‌محور برابر ۳۲ واحد است که شامل ۲۴ واحد دروس تئوري و عملي، ۲ واحد سمينار و ۶ واحد پايان‌نامه است. در دوره آموزش‌محور نيز به جاي ۶ واحد پايان‌نامه، ۶ واحد درس اختياري گذرانده خواهد شد و در درس سمينار بر روي يک موضوع خاص تحقيق مي‌شود. دروس اصلي گرايش خاک و پي عبارتند از:
مکانيک خاک پيشرفته، ديناميک خاک و مهندسي پي پيشرفته به همراه يکي از دروس رياضيات عالي مهندسي، مکانيک محيط هاي پيوسته و روش اجزاء محدود
همچنين برخي از دروس اختياري اين گرايش عبارتند از:
مکانيک سنگ، مکانيک محيط‌هاي پيوسته، روش‌هاي عددي در مکانيک خاک،سدهاي خاکي، مهندسي تونل، ژئوتکنيک دريائي، تحقيقات محلي در ساختگاه، ژئوتکنيک زيست محيطي، اندرکنش خاک و سازه، بهسازي خاک، آزمايشگاه مکانيک خاک پيشرفته، آزمايشگاه ديناميک خاک، تحقيق در عمليات و …
از دروس مهم مورد نياز براي اين گرايش از دوره کارشناسي مي‌توان مکانيک خاک و آزمايشگاه مکانيک خاک، مهندسي پي، استاتيک، مقاومت مصالح، ديناميک خاک(درحد پيش زمينه) و رياضيات را نام برد.
دانشگاه هاي مطرح در سراسر کشور
دانشگاههاي تهران در زمينه ژئوتکنيک دانشگاههاي مطرحي به شمار مي‌آيند. به طور خاص مي‌توان دانشکده فني دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتي اميرکبير (پلي تکنيک تهران)، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه تربيت مدرس، دانشگاه صنعتي شريف و دانشگاه صنعتي خواجه نصيرالدين طوسي را نام برد. از دانشگاههاي خارج از تهران نيز مي‌توان به دانشگاه صنعتي اصفهان و دانشگاه شيراز اشاره کرد.
زمين? فعاليت، آيند? شغلي و شرکت هاي عمراني مرتبط با اين گرايش
امکان ادامه تحصيل در گرايش خاک و پي در مقطع دکترا در داخل و خارج کشور وجود دارد. اين گرايش داراي جنبه‌هاي اشتغال خوبي نيز چه در ايران و چه در خارج از کشور است. از آنجا که هر سازه بر روي فونداسيون و يا خاک بنا مي شود، وجود مهندس خاک و پي در تمام کارهاي عمراني ضروري است.
در کشورهاي در حال توسعه مانند ايران، همسو با سياست‌هاي عمراني، پروژه‌هاي سدسازي بسيار مورد توجه قرار گرفته است و به همين منظور شرکتهاي پيمانکاري با مهندسين ژئوتکنيک همکاري گسترده‌اي دارند. همچنين با توجه به گسترش ساخت و ساز، پهنه وسيعي از زمين‌هايي که قبلاً براي فعاليت‌هاي عمراني به عنوان بستر مورد استفاده قرار نمي‌گرفت امروزه با کمک علم ژئوتکنيک، بهسازي و به بستري مناسب تبديل شده‌اند. به همين علت تقريباً در تمامي پروژه‌هاي کوچک و بزرگ عمراني مانند ساختمان‌سازي در کلان شهرها به ترسيم پروفيل خاک با استفاده از گمانه‌زني، آزمايش‌هاي در محل و آزمايش‌هاي آزمايشگاهي نياز مي‌باشد. در همين راستا فارغ التحصيلان اين گرايش مي‌توانند در شرکتهاي مشاور، آزمايشگاه‌هاي مکانيک خاک و دفاتر فني شرکتهاي پيمانکاري و يا در کارهاي اجرايي مشغول به کار شوند. به طور کلي مي‌توان گفت دانش‌آموختگان اين دوره زمينه فني کافي براي کار در آزمايشگاه‌هاي مکانيک خاک و تحقيقات صحرائي ژئوتکنيکي، پروژه‌هاي سدسازي، پروژه‌هاي بهسازي خاک، پروژه‌هاي زيست محيطي، پايدارسازي شيرواني‌ها، ديوارهاي حائل، طراحي شالوده در تمامي پروژه‌هاي عمراني از قبيل ساختمانها و آسمان خراش‌ها، ديوارهاي ساحلي، بستر راه‌ها و بزرگراه‌ها و خطوط راه‌آهن، پروژه‌هاي مترو و … را دارا مي‌باشند. از معروفترين مراکز و شرکتهاي مرتبط با اين رشته مي‌توان به وزارت راه و شهرسازي، شهرداري‌ها و شرکتهاي دريا – خاک – پي، هندسه پارس، هگزا، خاک مسلح، سابير و کيسون اشاره کرد.
تعداد پذيرش دانشجو در دانشگاه هاي دولتي در سال ۱۳۹۵
در جدول زير تعداد پذيرش دانشجو در سال ۹۵ در دانشگاههاي تهران و شهرستان بر اساس نوع پذيرش آورده شده است.
کمي توضيح بيشتر در مورد دوره هاي بين الملل، مجازي و پرديس
الف) دور? بين الملل: اين دوره معمولا در جايي (شهري) غير از محل اصلي دانشگاه برگزار مي شود و هزين? نسبتا بالايي نسبت به ساير دوره هاي کارشناسي ارشد دارد. در اين دوره ها اصولا بايد اساتيد دانشگاه اصلي، مدرس بوده و کلاس ها را برگزار کنند. اما در برخي مواقع دانشگاه ها از انجام اين کار سر باز مي زنند. لازم بذکر است در مدرک فارغ التحصيلان اين دوره، عنوان پرديس دانشگاهي قيد خواهد شد.
ب) دور? مجازي (الکترونيکي): اين دوره‌ها براي افرادي که امکان شرکت در کلاسهاي حضوري را ندارند مثلا کارشناسان و مهندسين مشغول خدمت در مناطق نفت خيز کشور، اين امکان را فراهم ميسازد که از طريق اينترنت و بصورت آنلاين کلاس درس مخصوص دور? مجازي را با اساتيد داشته باشند. معمولا اساتيد دوره هاي مجازي، همان اساتيد هيئت علمي دانشکده ها هستند. اين دوره‌ها، دوره رسمي کارشناسي ارشد بوده و به اعطاي مدرک کارشناسي ارشد مورد تاييد وزارت علوم، تحقيقات و فناوري منتهي ميگردد.
براي پذيرش در اين دوره ها، دانشجويان مي توانند از طريق آزمون کارشناسي ارشد و همچنين آزمون دوره هاي مجازي ويژ? شاغلين که توسط سازمان سنجش آموزش کشور برگزار مي شود، شرکت کنند.
هزين? تحصيل در اين دوره ها شامل: ۱- شهري? ثابت هر ترم. ۲- هزين? اخذ هر واحد درسي. ۳- هزين? پايان نامه. ۴- هزين? اخذ واحد هاي مردودي مي باشد. اين هزينه ها هر سال تغيير کرده و از دانشگاهي به دانشگاه ديگر و همچنين براي رشته هاي مختلف، متفاوت است. شما مي توانيد با مراجعه به سايت دانشگاه مورد نظر خود، به قسمت مرکز آموزش الکترونيکي رفته و از شهري? دور? مجازي مطلع شويد.
ج) پرديس: اين دوره ها هم مثل دوره هاي بين الملل در جايي (شهري) غير از محل اصلي دانشگاه ها برگزار مي شود. (البته در برخي از دانشگاه ها مانند اميرکبير و علم و صنعت محل تشکيل کلاس ها در خود دانشگاه مي باشد) تفاوت اصلي دور? بين الملل و پرديس در اين هست که در دوره هاي بين الملل، علاوه بر جذب دانشجويان از خارج از کشور، بايستي دانشجو مدرک زبان بين المللي معتبري نيز ارائه دهد. حال آنکه دوره هاي پرديس صرفا براي دانشجويان ايراني هست. لازم بذکر است در مدرک فارغ التحصيلان اين دوره نيز، عنوان پرديس دانشگاهي قيد خواهد شد.