عمران سازه هیدرولیکی

سازه هیدرولیکی

گرايش مهندسي آب و سازه هاي هيدروليکي

آشنايي با گرايش مهندسي آب و سازه هاي هيدروليکي
کارشناسي ارشد آب و سازه‌هاي هيدروليکي يکي از گرايش‌هاي کارشناسي ارشد عمران است که در زمينه تحليل و طراحي سازه‌هايي که به نوعي با آب سروکار داشته و در ساختمان‌هاي هيدروليکي به‌کار برده مي‌شوند، فعاليت دارد. در واقع اين گرايش ترکيبي از گرايش‌هاي سازه و آب مي‌باشد.اين گرايش همچنين با مباحث مطرح شده در هر دو موضوع مهندسي محيط زيست وبهداشت نيز ارتباط دارد. البته همانطور که عنوان شد، تأکيد بيشتر اين گرايش بر روي طراحي و محاسبه‌سازه‌هاي مرتبط با آب مي‌باشد و مطالعات هيدرولوژيکي چندان در حيطه‌ مباحث اين گرايش نيست.

اگر بخواهيم صادقانه در مورد اين گرايش اظهار نظر کنيم، بايد بگوييم که مهندسي آب و سازه‌هاي هيدروليکي گرايشي است کاملاً ابتکاري که نظير آن را فقط مي‌توان در کشور هلند يافت؛ چرا که يکي از چالش‌هاي پيش رو براي دولتمردان هلندي حفظ تماميت ارضي کشور در مقابل بالا آمدن سطح آب دريا است. اما ضرورت اين گرايش در ايران با توجه به رشد جمعيت و نگرش تازه‌اي که در سالهاي اخير به استفاد? بهينه از آبهاي کشور، در جهت تأمين آب آشاميدني صورت گرفته و نيز تمرکز توجه بر امور مربوط به سدسازي، کاملاً مشهود است و همين موضوع نياز به وجود متخصصين در زمينه‌هاي مختلف و نيز در سطوح مختلف صنعتِ آب را پررنگ‌تر مي‌سازد.

مهندسين عمران، از گرايش آب و سازه‌هاي هيدروليکي به مارماهي تعبير مي‌کنند. اما چرا مارماهي؟ پاسخ اين پرسش بسيار روشن است. با انتخاب اين گرايش، يک مهندس عمران توانايي پيدا مي‌کند که هم کارهاي سازه‌اي انجام دهد و هم کارهاي آبي، از جمله وارد شدن به بحث‌هاي منابع آب که خاص رشته‌هاي مديريت منابع آب و محيط زيست است.

با اينکه نبايد از نکات فوق به هنگام انتخاب اين گرايش غافل شد، اما روي هم رفته کارشناسي ارشد آب و سازه‌هاي هيدروليکي گرايشي است که يک مهندس عمران همانند همان مارماهي در آن آزاد است و قابليت انعطاف دارد. اين خود حسن بسيار بزرگي است در سيستم بسته آموزشي ايران! براي مثال دانشجويان اين گرايش امکان انتخاب درسهاي اصلي گرايش سازه، زلزله و آب يا حتي محيط زيست را جهت دروس اختياري دارند.

دروس اصلي کارشناسي ارشد و دروس مهم مورد نياز براي اين گرايش از دور? کارشناسي

تعداد واحدهاي مقطع کارشناسي ارشد سازه‌هاي هيدروليکي مانند ساير گرايش‌هاي عمران در دوره پژوهش‌محور برابر ۳۲ واحد است که شامل ۲۴ واحد دروس تئوري و عملي، ۲ واحد سمينار و ۶ واحد پايان‌نامه است. در دوره آموزش‌محور به جاي ۶ واحد پايان‌نامه، ۶ واحد درس اختياري گذرانده خواهد شد و در درس سمينار بر روي يک موضوع خاص تحقيق مي‌شود. دروس اصلي گرايش سازه هاي هيدروليکي عبارتند از:

هيدروليک پيشرفته و طراحي هيدروليکي سازه‌ها به همراه يکي از دروس روش اجزاء محدود، هيدروديناميک و يا هيدروليک محاسباتي و نيز يکي از دروس سد هاي خاکي و يا سد هاي بتني
همچنين برخي از دروس اختياري اين گرايش عبارتند از:
هيدروديناميک، سدهاي خاکي، سدهاي بتني، ديناميک سازه‌ها،اندرکنش آب و سازه، هيدرولوژي پيشرفته، رياضيات عالي مهندسي ،مکانيک محيط‌هاي پيوسته، هيدروليک محاسباتي، آبهاي زيرزميني و …
از دروس مهم مورد نياز براي اين گرايش از دوره کارشناسي مي‌توان مکانيک سيالات، هيدروليک، ديناميک، ديناميک سازه‌ها (در حد آشنايي)، آبهاي زير‌زميني و رياضيات را نام برد.

دانشگاه هاي مطرح در سراسر کشور
دانشگاه‌هاي تهران در زمينه آب و سازه هیدرولیکی دانشگاه‌هاي مطرحي به شمار مي‌آيند. به طور خاص مي‌توان دانشگاه‌هاي تربيت مدرس، اميرکبير ، خواجه نصير و صنعتي شريف را نام برد که هرکدام از اين دانشگاهها با توجه به توان علمي و کادر هيئت علمي خود در يکي از زمينه‌هاي سازه هیدرولیکی و آب مطرح بوده و عمده پژوهش‌هاي آنها در همين زمينه انجام مي‌گيرد.

– دانشگاه تربيت مدرس (واقعاً به اصالت گرايش پايبند است، خصوصاً اگر داوطلبان بتوانند با پروفسور احمدي کار کنند.)
– دانشگاه امير‌کبير (در زمينه سازه‌اي فعاليت دارد و بيشتر مناسب کساني است که به کارهاي سازه‌اي علاقه‌مند بوده و در آينده قصد دارند در گرايش سازه هیدرولیکی ادامه تحصيل دهند.)

– دانشگاه صنعتي شريف ( دانشجو کاملاً آزاد خواهد بود که به علاقه خود بپردازد اما عملاً در انتها بايد براي ادامه تحصيل فقط دکتري آب را انتخاب کند.)
– دانشگاه تهران (باتوجه به کارهاي پژوهشي که تاکنون صورت گرفته، بيشتر در زمينه آب فعال مي‌باشد.)
– دانشگاه صنعتي خواجه نصيرالدين طوسي (با وجود اساتيدي همچون دکتر صباغ يزدي و دکتر کاويانپور دانشجويان آزادند تا در تمامي زمينه ها به پژوهش بپردازند)
زمين? فعاليت، آيند? شغلي و شرکت هاي عمراني مرتبط با اين گرايش سازه هیدرولیکی

امکان ادامه تحصيل در گرايش سازه‌ هيدروليکي در مقطع دکترا در داخل کشور وجود دارد. دانشگاه هايي مانند تهران، تربيت مدرس، علم و صنعت، خواجه نصير و تبريز داراي مقطع دکتراي آب و سازه هيدروليکي هستند ولي بطور کلي انتخاب‌ها در ايران بسيار کم است. اما شرايط براي ادامه تحصيل در خارج از کشور بسيار بيشتر فراهم مي‌باشد، تا اين حد که مي‌توان حتي در رشته مکانيک، در برخي موضوعات مانند مدل‌سازي جريان‌هاي زيستي در بدن به پژوهش پرداخته و حرفي هم براي گفتن داشت.

فارغ التحصيلان اين دوره مي‌توانند با وزارتخانه‌ها و سازمانهاي مسئول اجراي طرحهاي عمراني در زمينه آبرساني مانند وزارت نيرو، وزارت کشاورزي، وزارت راه و شهرسازي و شهرداري‌ها همکاري داشته باشند. همچنين همکاري با مهندسين مشاور سدسازي و منابع آب، نظارت بر اجراي پروژه‌هاي موضوع فعاليت اين شرکت‌ها و مشارکت در طراحي سازه‌هاي هيدروليکي نظير سدها، اسکله‌ها، کانال‌هاي آبرساني و … از ديگر زمينه‌هاي کاري فارغ‌التحصيلان سازه هیدرولیکی است.
در هر يک از موارد فوق فازهاي طراحي سازه‌هاي هيدروليکي، اجرا و نظارت بر آنها بطور مستقيم زير نظرمهندسان سازه‌هاي هيدروليکي انجام مي‌شود که اين خودبازار کار مناسبي را براي مهندسان سازه‌هاي هيدروليکي فراهم مي‌کند. البته فارغ التحصيلان سازه‌هاي هيدروليکي مي‌توانند در شاخه‌هاي ديگر مانند سازه، آب و سازه‌هاي دريايي نيز مشغول بکارشوند.

از معروفترين مراکز و شرکتهاي مرتبط با اين رشته مي‌توان به آب نيرو، مپنا، مهاب قدس، مشانير،يکم و … اشاره کرد.
تعداد پذيرش دانشجو در دانشگاه هاي دولتي در سال ۱۳۹۵
در جدول زير تعداد پذيرش دانشجو در سال ۹۵ در دانشگاههاي تهران و شهرستان بر اساس نوع پذيرش آورده شده است.

کمي توضيح بيشتر در مورد دوره هاي بين الملل، مجازي و پرديس
الف) دور? بين الملل: اين دوره معمولا در جايي (شهري) غير از محل اصلي دانشگاه برگزار مي شود و هزين? نسبتا بالايي نسبت به ساير دوره هاي کارشناسي ارشد دارد. در اين دوره ها اصولا بايد اساتيد دانشگاه اصلي، مدرس بوده و کلاس ها را برگزار کنند. اما در برخي مواقع دانشگاه ها از انجام اين کار سر باز مي زنند. لازم بذکر است در مدرک فارغ التحصيلان اين دوره، عنوان پرديس دانشگاهي قيد خواهد شد.

ب) دور? مجازي (الکترونيکي): اين دوره‌ها براي افرادي که امکان شرکت در کلاسهاي حضوري را ندارند مثلا کارشناسان و مهندسين مشغول خدمت در مناطق نفت خيز کشور، اين امکان را فراهم مي­سازد که از طريق اينترنت و بصورت آنلاين کلاس درس مخصوص دور? مجازي را با اساتيد داشته باشند. معمولا اساتيد دوره هاي مجازي، همان اساتيد هيئت علمي دانشکده ها هستند. اين دوره‌ها، دوره رسمي کارشناسي ارشد بوده و به اعطاي مدرک کارشناسي ارشد مورد تاييد وزارت علوم، تحقيقات و فناوري منتهي مي­گردد. (سازه هیدرولیکی)

براي پذيرش در اين دوره ها، دانشجويان مي توانند از طريق آزمون کارشناسي ارشد و همچنين آزمون دوره هاي مجازي ويژ? شاغلين که توسط سازمان سنجش آموزش کشور برگزار مي شود، شرکت کنند.
هزين? تحصيل در اين دوره ها شامل: ۱- شهري? ثابت هر ترم. ۲- هزين? اخذ هر واحد درسي. ۳- هزين? پايان نامه. ۴- هزين? اخذ واحد هاي مردودي مي باشد. اين هزينه ها هر سال تغيير کرده و از دانشگاهي به دانشگاه ديگر و همچنين براي رشته هاي مختلف، متفاوت است. شما مي توانيد با مراجعه به سايت دانشگاه مورد نظر خود، به قسمت مرکز آموزش الکترونيکي رفته و از شهري? دور? مجازي مطلع شويد.

ج) پرديس: اين دوره ها هم مثل دوره هاي بين الملل در جايي (شهري) غير از محل اصلي دانشگاه ها برگزار مي شود. ( البته در برخي از دانشگاه ها مانند اميرکبير و علم و صنعت محل تشکيل کلاس ها در خود دانشگاه مي باشد) تفاوت اصلي دور? بين الملل و پرديس در اين هست که در دوره هاي بين الملل، علاوه بر جذب دانشجويان از خارج از کشور، بايستي دانشجو مدرک زبان بين المللي معتبري نيز ارائه دهد. حال آنکه دوره هاي پرديس صرفا براي دانشجويان ايراني هست. لازم بذکر است در مدرک فارغ التحصيلان اين دوره نيز، عنوان پرديس دانشگاهي قيد خواهد شد.